Çocuk nafakası başta olmak üzere pek çok nafaka türü karşı tarafın temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi ve destek bulabilmesi adına verilir. Çocuklar için olan nafaka türü olan çocuk nafakasında ise çocukların eğitimleri başta pek çok giderinin karşılanması için ödenmesi planlanmıştır. Boşanma davası sonrasında ebeveynlerin çocuklar üzerindeki sorumluluklarını düzenlemek ve verdikleri desteklerin devam etmesini sağlayan nafaka türü, sorumluk yüklerken çocuklar için gereken refah seviyesinin de karşılanmasını planlar. Nafakanın pek çok türü bulunurken çocuklar varken ödenir, çocuklar yokken ödenmez gibi bir durumu da bulunmuyor. Mahkemeden çıkacak olan kararlara göre nafaka, çocuk olmadan da ödenebilir.
Nafaka Nedir?
Nafaka, boşanma sonrasında çocuklara ya da eski eşe maddi destek amacıyla ve mahkeme kararıyla ödenen düzenli paradır.
Türk Medeni Kanunu’na göre nafaka ekonomik duruma göre kararlaştırılan ve temel ihtiyaçlar başta olmak üzere pek çok ihtiyacın giderilmesi amacıyla ödenen bir miktardır. Sadece boşanma aşamasından sonra, yani boşanma işlemleri kesinleştikten sonra ödenen bir ödenek olmadığı gibi henüz boşanma aşamaları tamamlanmadan önce de nafaka ödenmesi başlayabilir.
Nafaka, isteğe göre iptal edilebilen bir ödenek türü olmadığı gibi “zorunlu yükümlülük” kategorisinde yer almaktadır.
- Yoksulluk nafakası,
- İştirak nafakası,
- Tedbir nafakası.
Olarak üç temel nafaka türü bulunurken Çocuk nafakası olarak da bilinen ve çocukların olması durumunda ödenme oranı daha yüksek olan bir nafaka türü daha bulunur.
Çocuk nafakası boşanma sonrasında çocukların maddi ve manevi konuda sorun çekmelerinin önüne geçmesi planlanarak hazırlanmış bir nafaka türüdür.
Nafaka temelde zorunlu ödenmesi gereken bir miktar olsa da ödenecek olan miktarı kişilerin gelirlerine ve giderlerine bağlı olarak yapılmaktadır.
Çocuk Nafakası Nasıl Hesaplanır?
Çocuk nafakası nedir, çocukların velayeti verilmeyen ebeveynin çocukların giderlerine destek olması, eğitim masraflarını ve temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için ödenen bir nafaka türüdür.
Bu nafaka ile birlikte çocukların temel ihtiyaçlarının kolaylıkla karşılanması ve refah seviyesinin sağlanması amaçlanır. Aynı şekilde, diğer nafakalarda olduğu gibi gelir ve gider düzeyine göre ödenecek miktarda değişiklikler görülebilir. Bu nafakanın alınabilmesi için bazı şartların da göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Genel nafakadan farklı olarak bu nafaka türünde çocukların refah düzeyi amaçlanır.
Çocuk nafakası hesaplanması için bazı şartlar göz önünde bulundurulur;
Çocukların İhtiyaçları:
Çocukların yaşı, eğitim düzeyleri başta olmak üzere sağlık giderleri ve genel günlük giderleri göz önünde bulundurulur. Bununla birlikte velayet sahibi olan kişilerin üzerindeki yükün hafifletilmesi ve çocukların olası isteklerine daha kolay ulaşabilmesi de hesaplama konusunda farklılıklara neden olabilir.
Ebeveynlerin Gelir ve Gider Düzeyleri:
Ebeveynlerin genel maddi kapasiteleri başta olmak üzere gelirleri ve mal varlıkları göz önünde bulundurulur. Tarafların gelir durumuna göre farklı ödenek miktarları ile karşılaşmak mümkün durumda olur.
Mevcuttaki İmkanların Devam Edebilmesi:
Çocuk nafakası belirlerken çocukların psikolojik anlamda daha rahat olabilmeleri için mevcuttaki imkanlarının devam ettirilmesi de göz önünde bulundurulur. Söz konusu durum ile birlikte nafaka ödeyecek olan tarafın ödeyeceği miktarlarda değişiklikler gözlemlenebilir.
Nafaka hesaplama işlemleri genellikle alınan maaşların yüzde 15 ila 25’lik oranına göre yapılır. Örneğin, 10.000TL değerinde bir geliriniz varsa ödeyeceğiniz muhtemel nafaka oranı 1.500TL ila 2.500TL arasında olacaktır.
Mahkeme kararına göre bu oranlarda değişiklikler olabileceği gibi gelir düzeyinizin artması ile birlikte ödemeniz gereken nafaka miktarında da değişiklikler olabilmektedir.
Çocuk Nafakası Neye Göre Hesaplanır?
Çocuk nafakası ödemeleri hesaplanırken sadece çocuk giderleri de göz önünde bulundurulmaz. Bununla birlikte nafaka yükümlüsünün ödeyebileceği miktarlar göz önünde bulundurulur. Örneğin, nafaka ödemekle yükümlü olan kişinin ödeyeceği nafaka miktarı geliri yüksekse daha yüksek ödeme eşiğinde olabilir. Bunun için ortalama hesaplama oranı maaşının %15’i ila %25’i şeklinde olacaktır.
Mahkeme süresince nafaka yükümlüsü olacak kişinin gelirine göre alınacak olan karar, ödeme durumunda olan kişinin ödemekte zorlanmayacağı miktarda olmasına özen gösterir. Bununla birlikte nafaka ödemesi kararı verilirken göz önünde bulundurulanlar şu şekilde olur;
- Çocuğun veya çocukların okul masrafları,
- Sağlık harcamaları,
- Günlük giderleri,
- Nafaka yükümlülüğü bulunan tarafın gelirleri ve giderleri,
- Sosyal statü oranı.
Gibi pek çok belirleyici kriter nafaka ödeme kararı alınması sırasında göz önünde bulundurulur. Nafaka kararı bu kriterler kapsamında hem çocukların hem de gelir düzeyi düşük olan tarafın mağdur olmaması amacıyla kararlaştırılır.
Tedbir Nafakası Nedir?
Tedbir nafakası, boşanma ve ayrılık aşamasında olan tarafların mahkeme süresince ödemesi gereken geçici nafaka türüdür. Çocukların geçimini sağlaması ve refah seviyesinde kalması, geliri olmayan tarafın geliri olan taraf tarafından desteklenmesi gibi yükümlülükleri bulunur.
Mahkemenin sözü ile bu nafaka türünün ödenmesine karar kılınabilir. Çocuk nafakası türünün geçici süre ile olanı olarak değerlendirilebilir ve sadece boşanma sürecinde ya da ayrılık aşamalarında ödenmesi planlanır.
Tarafların ve çocukların dava süresince zor durumda kalmalarını engelleme amacıyla ödenmesine hükmedilirken tedbir nafakası talebinde bulunan eşin gelir durumuna göre ve çocukların masraflarını karşılayabilme oranına göre ödenip ödenmeyeceğine dair karar alınabilir.
Yoksulluk Nafakası Nedir?
Yoksulluk nafakası, bir tarafın diğer tarafa yoksulluğa düşmesini engelleyecek şekilde destek olmasıdır. Maddi destek amacıyla diğer eşe ödenmesi hükmedilen bu nafaka türünde boşanma sonrasında eski eşin yoksulluğa düşecek olma durumunun önüne geçmesi amaçlanır.
Çocuk nafakası olarak da değerlendirilebilecek aşamaları bulunmaktadır. Örneğin, velayet sahibi olan tarafın gelir düzeyinin düşük oluşu alınacak olan yoksulluk nafakasının oranını ve alınma şansını da doğrudan değiştirebilir.
Yoksulluk nafakasının süresiz oluşu dikkat çeken bir taraf olmakla birlikte talep eden eşin boşanma sonrasında yoksul konuma düşeceğini de kanıtlamasını gerektirir. İddiaların kanıtlanması durumunda mahkeme söz konusu süresiz nafakanın verilmesine karar kılabilir.
Yoksulluk nafakasının ödenmesinin bitmesi için nafaka alan eşin evlenmesi veya ekonomik durumunun iyileşmesi gerekir.
İştirak Nafakası Nedir?
İştirak nafakası nedir, iştirak nafakası kısaca çocuk nafakası olarak adlandırılabilir. Velayet sahibi olmayan eşin çocuklar 18 yaşına gelene kadar eğitim, bakım ve sağlık temelli masraflarını gidermesini kapsar. Çocukların mağdur olmamasını amaçlayan mahkeme bu nafaka türüne sıkça başvurarak olası mağduriyetlerin giderilmesini sağlar.
Diğer nafaka türlerinden farklı olarak bu nafaka türü çocuklar 18 yaşına gelene kadar devam eder. Ancak, kimi durumlarda mahkeme kararı ile nafakanın devamlılığı 18 sonrasına kadar da uzatılabilir. Mahkeme kararı ile birlikte alınacak olan ilerleme kararı sayesinde çocuklar ekonomik olarak kendi ayakları üzerinde durana kadar, reşit olana kadar iştirak nafakasından yararlanabilirler.
Ancak genellikle iştirak nafakası çocuklar 18 yaşına geldikten sonra kesilir ve devam etmez. Reşit olan çocukların kendi kazançlarını sağlaması beklenir.
Nafaka Nasıl Hesaplanır?
Çocuk nafakası başta olmak üzere tüm nafaka türlerinin hesaplama sürecinde kişilerin gelir ve gider oranı göz önünde bulundurulur. Nafaka oranı belirlenirken tarafların gelirlerinin %15’i veya %25’i göz önünde bulundurulur. Bununla birlikte ödenecek nafaka oranına mahkeme doğrudan karar verebilir.
Yine bu belirleme sürecinde kişilerin aldığı maaş oranı ile birlikte gider oranları da göz önünde bulundurulur. Özellikle karşı tarafın yoksulluk durumuna düşmesi göz önünde bulundurularak nafaka ödemesinin yoksulluk durumundan kurtaracak kadar olması da sağlanabilir.
Nafaka kararı verilirken göz önünde bulundurulan önemli bazı kriterler şu şekildedir;
- Nafaka ödemesi gereken tarafın aylık aldığı maaş oranı,
- Nafaka alacak olan tarafın geliri ve mali durumu, mal varlıkları ve yoksulluk durumu,
- Çocukların sayısı,
- Çocukların yaşı,
- Çocukların eğitim durumu ve sağlık durumları.
Tüm bu etkenler göz önünde bulundurularak adli nafaka miktarı kararlaştırılır. Yoksulluk nafakası dışında ödenmesi gereken diğer nafaka türleri geçicidir bununla birlikte sadece iştirak nafakası 18 yaşından sonra mahkeme kararınca uzatılarak ödenebilir.
Maaşa Göre Nafaka Hesaplama Nasıl Yapılır?
Maaşa göre nafaka hesaplama sürecinde kişilerin gelir ve gider durumlarının yanı sıra sosyal ve ekonomik durumları da göz önünde bulundurulur. Nafaka ödemesi gereken, ödemesi kararlaştırılan tarafın aylık gelirinin %15’i veya %25’i nafaka oranı olarak belirlenebilir.
Aynı şekilde, bu oranın arttırılabilmesi ve düşürülebilmesi de tamamen mahkeme kararına bağlıdır. Söz konusu kapsam içerisinde kalarak bir örnek vermemiz gerekecek olursa 20Bin TL geliri bulunan bir tarafın ödeyeceği nafaka oranı ortalama 3Bin TL ila 5Bin TL arasında olacaktır.
Söz konusu ödeme miktarına doğrudan karar vermeden önce nafaka ödemesi gereken tarafın temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek kadar da geliri kalmasına özen gösterir. Yani, mahkeme tarafından alınacak olan karar her iki tarafın da çıkarını gözetir.
Çocuk nafakası ödenme sürecinde de aynı oranlar üzerinden kararlar alınırken kimi zaman bu oranın üzerine çıkılması mümkündür. Özellikle çocuk nafakası kararı alınırken velayet sahibi olacak tarafın süreçte zorlanmaması göz önünde bulundurularak kararlar verilir.
Çocuk nafakası hakkında detaylı bilgi almak ve aklınızdaki tüm soruları sormak için “Avukata Sor” butonunu kullanabilir, alanında uzman olan avukatlar ile görüşerek süreçle ilgili merak ettiğiniz tüm detayları sorabilirsiniz. Bununla ilgili, ortada haksız bir nafaka ödemesinin olduğunu düşünüyorsanız bu süreci mahkemeye taşıyabilirsiniz. Yeterli kanıtlar olması durumunda nafaka kesilmesi mümkündür.
