Hatalı Estetik Ameliyat Nedeniyle Tazminat Davası
Günümüzde Estetik cerrahi, tıbbın giderek daha fazla tercih edilen bir dalı haline gelmiştir. Özellikle fiziksel görünümde değişiklik yapmak isteyen bireyler arasında yaygın olarak uygulanmaktadır. Bu cerrahi işlemler, bir yandan kişilerin estetik kaygılarını giderme amacı taşırken, diğer yandan bazen istenmeyen sonuçlara yol açabilmektedir. Hatalı estetik müdahaleler, yalnızca fiziksel hasara yol açmakla kalmaz, aynı zamanda psikolojik zararları da beraberinde getirmektedir. Türk hukuk sisteminde, bu tür durumlar neticesinde zarar gören bireylerin maddi ve manevi tazminat talepleriyle mahkemeye başvurmaları mümkündür. Bu makalede, hatalı estetik ameliyat nedeniyle tazminat davası ve bu davanın hukuki boyutu Yargıtay içtihatları ışığında derinlemesine incelenecektir.
I. Estetik Ameliyatların Hukuki Niteliği
Türk hukukunda estetik ameliyatların hukuki niteliği, özellikle sözleşme ve haksız fiil sorumluluğu bağlamında incelenmektedir. Estetik cerrahi uygulamalarının niteliği, sonuç garantisi verilip verilmediğine ve doktorun yükümlülüklerine göre değişiklik göstermektedir. Doktorun hastasıyla yaptığı sözleşme kapsamında belirli bir estetik sonucun vaat edilip edilmediği önemlidir. Genellikle bu tür ameliyatlarda doktor, hastasına belirli bir sonuç vaat etmektedir. Ancak, her ameliyatın sonucunun beklenildiği gibi olmaması, otomatik olarak doktorun hukuki sorumluluğunu doğurmaz. Burada sorumluluk, doktorun tedavi sırasında özen yükümlülüğünü yerine getirip getirmediği ve tıbbi standartlara uygun hareket edip etmediğiyle bağlantılıdır.
A. Sözleşmeye Dayalı Sorumluluk
Doktor ve hasta arasındaki hukuki ilişki, bir vekâlet sözleşmesi kapsamında değerlendirilmektedir. Vekâlet sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu hükümlerine tabi olup, doktorun ameliyat sonucunu garanti etme yükümlülüğünü kapsamaz. Ancak estetik ameliyatlarda, sonuç garantisi verilen durumlar istisnai olarak sözleşmesel sorumluluk doğurabilir. Bunun yanı sıra, doktor belirli bir estetik sonucu garanti etmişse ve bu sonuca ulaşılamamışsa, doktorun sözleşmeye aykırı davrandığı ileri sürülebilir. Bu durumda, hastanın zararlarını tazmin etmekle yükümlü olabilir. Öte yandan, doktorun ameliyat sırasında gösterdiği özenin belirlenmesi, somut olayın şartlarına göre incelenmelidir.
B. Haksız Fiil Sorumluluğu
Doktorun hatalı bir tıbbi müdahale gerçekleştirmesi halinde haksız fiil sorumluluğu da gündeme gelmektedir. TBK madde 49 gereğince haksız fiil sorumluluğu için dört temel unsurun bulunması gerekmektedir. Bunlar ise ; hukuka aykırı fiil, zarar, illiyet bağı ve kusurdur. Doktorun tıbbi müdahalesinin hukuka aykırı olması, hastaya zarar vermesi, bu zarar ile doktorun fiili arasında illiyet bağının bulunması ve doktorun kusurlu olması hâlinde haksız fiil sorumluluğu doğmaktadır. Estetik ameliyatlarda da bu unsurların varlığı, tazminat taleplerinin dayanağını oluşturur.
II. Doktorun Özen Yükümlülüğü ve Tıbbi Standartlar
Doktorların mesleki faaliyetlerini icra ederken yüksek düzeyde bir özen yükümlülüğü altında oldukları kabul edilmektedir. Bu yükümlülük, her cerrahi müdahale türünde olduğu gibi, estetik cerrahide de geçerlidir. Estetik cerrahlar, hastalarına yönelik müdahaleleri sırasında, mesleğin gerektirdiği standartları yerine getirmek ve tedavi süreçlerini bu standartlara uygun şekilde yürütmek zorundadır. Yargıtay’ın yerleşik içtihatları doğrultusunda, doktorun gösterdiği özen, tıbbi standartlar çerçevesinde değerlendirilmekte ve doktorun sorumluluğu bu bağlamda belirlenmektedir.
A. Bilgilendirme Yükümlülüğü
Doktorun özen yükümlülüğü yalnızca cerrahi müdahaleyle sınırlı değildir. Doktor, ameliyat öncesinde hastasını yeterince bilgilendirme yükümlülüğü altındadır. Yargıtay kararlarına göre, estetik cerrahi işlemlerinde hastanın operasyon öncesinde bilgilendirmesi ve rızası sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır. Doktor, hastaya ameliyatın risklerini, olası komplikasyonları ve tedavi sürecindeki olası sonuçları açık bir şekilde anlatmakla yükümlüdür. Hastanın bu bilgilendirmeye dayalı olarak bilinçli bir şekilde onay vermesi gerekmektedir. Bilgilendirme eksikliği veya yanıltıcı bilgi verilmesi, doktorun hukuki sorumluluğunu doğurur.
B. Tıbbi Standartlara Uygunluk
Doktorların ameliyat sırasında tıbbi standartlara uygun davranmaları gerekmektedir. Bu standartlar, mesleğin gerektirdiği özeni, bilgilendirme yükümlülüğünü ve hastaya karşı sorumluluklarını kapsar. Yargıtay’ın yerleşik kararlarında, estetik ameliyatlarda doktorların mesleklerinin gerektirdiği özen ve dikkatle hareket etmeleri gerektiği belirtilmekte ve bu çerçevede ameliyatın başarısız olması, komplikasyonların ortaya çıkması gibi durumlar, doktorun sorumluluğunu doğurmamaktadır. Ancak doktorun tıbbi standartlara aykırı bir davranışı sonucu zarar doğmuşsa, bu durumda doktorun hukuki sorumluluğu gündeme gelebilecektir.
III. Tazminat Talepleri: Maddi ve Manevi Zararların Tazmini
Hatalı estetik ameliyatlar sonucunda hasta, hem maddi hem de manevi tazminat talebinde bulunma hakkına sahiptir. Maddi tazminat talepleri, hastanın uğradığı somut zararların telafi edilmesini amaçlar. Manevi tazminat talepleri ise, hastanın yaşadığı psikolojik sıkıntıları ve manevi zararları karşılamaya yöneliktir.
A. Maddi Tazminat
Maddi tazminat talepleri, estetik ameliyat sonucunda hastanın katlandığı ekonomik kayıpları telafi etmeye yönelik taleplerdir. Bu talepler, tedavi giderleri, estetik hatanın giderilmesi için yapılan ek cerrahi müdahaleler, hastanın çalışma gücünün kaybı, gelir kaybı ve diğer maddi zararları kapsamaktadır. TBK madde 50 uyarınca, zarar gören tarafın uğradığı zarar, gerçek zarara dayalı olarak hesaplanır. Hastanın tedavi süreci ve meydana gelen zararın türüne göre maddi tazminatın miktarı belirlenir.
B. Manevi Tazminat
Manevi tazminat talepleri, ameliyat sonrası hastanın yaşadığı ruhsal sıkıntılar, özgüven kaybı vb.manevi zararları gidermeye yöneliktir. Yargıtay, estetik ameliyatlarla ilgili manevi tazminat taleplerinde ameliyatın psikolojik etkilerinin bu talepleri güçlendirdiğine dikkat çekmektedir. Özellikle hastanın ameliyat sonrası depresyon yaşaması gibi durumlar, manevi tazminat miktarının belirlenmesinde etkili olmaktadır.
IV. Yargıtay Kararları Işığında Sorumluluk ve Tazminat Talepleri
Yargıtay’ın yerleşik içtihatları, bilgilendirme yükümlülüğü ve özen yükümlülüğü üzerine yoğunlaşmaktadır. Yargıtay, doktorların estetik ameliyat öncesinde hastalarını riskler ve komplikasyonlar hakkında açıkça bilgilendirme yükümlülüğünü vurgulamaktadır. Bu şartlar sağlanmadığında ise doktorun sorumluluğunun doğacağını kabul etmektedir. Ameliyat sonucunun garanti edilmediği durumlarda bile, tıbbi standartlara uyulmaması halinde doktorun sorumlu tutulabileceği belirtilmektedir.
V. Yetkili Mahkeme ve Hukuki Süreç
Hatalı estetik ameliyatlar nedeniyle açılacak tazminat davalarında yetkili mahkeme, ameliyatın yapıldığı yere göre belirlenir. Özel hastanelerde yapılan ameliyatlar için yetkili mahkeme Tüketici Mahkemesi, kamu hastaneleri için ise İdare Mahkemesi’dir. Davacı, doktorun veya hastanenin bulunduğu yerde dava açma hakkına sahiptir.Estetik ameliyat davalarında hukuki sürecin karmaşıklığı nedeniyle, uzman avukat yardımı hakların korunması açısından önemlidir.
Sonuç
Estetik ameliyatlardaki hatalı uygulamalar sonucunda fiziksel ve psikolojik zararlar doğması mümkündür. Türk hukuk sistemi, hatalı estetik ameliyatlar nedeniyle zararların tazmini için maddi ve manevi tazminat taleplerine olanak tanımaktadır. Bu tür davalarda doktorların bilgilendirme ve özen yükümlülüğüne uygun hareket edip etmedikleri büyük önem taşır. Yargıtay’ın konuya ilişkin yerleşik içtihatları, doktorların sorumluluğunu belirlemede temel teşkil etmektedir.
Hatalı Burun Estetiği Nedeniyle Tazminat Davası - 0542 414 98 43
[…] burun estetiği nedeniyle açılacak tazminat davalarında sağlık hukuku konusunda uzmanlaşmış bir avukattan hukuki yardım almak oldukça önemlidir. Bu davalarda […]