Yoksulluk nafakası Türk Medeni Kanunu’nun 175. Maddesine göre düzenlenmiş olup boşanma sonrasında yoksul duruma düşme ihtimali olan kişiler için sağlanan nafaka türüdür. Bu nafaka türü ile birlikte yoksulluk durumu söz konusu olan durumlarda taraflar yoksul duruma düşme yaşanmaması adına nafaka olarak destekte bulunmaktadır. Boşanma nedeniyle ekonomik açıdan dezavantajlı duruma düşen ve bir süre daha bu sorunu yaşayacak eşin yoksulluğunun giderilmesini amaçlayan nafaka türü, hakkaniyet çerçevesinde düzenlenerek her iki tarafın da zorluk yaşamadan boşanma sonrası sürece adapte olmasını amaçlar. Talep eden tarafın yoksulluğa düşecek olmasını deliller ile ispat etmesi gerekirken yoksulluk durumunun ortadan kalkması ile birlikte bu nafakanın kesilmesi de ön görülebilir.
Yoksulluk Nafakası Nedir?
Yoksulluk nafakası, boşanma sonrasında yoksulluk yaşayacak olan tarafa daha ağır kusuru bulunmayan tarafça ödenecek olan nafaka türüdür.
“Kusuru daha ağır olmayan” çünkü nafaka ödemesi, hak talep edilmesi gibi durumlarda mahkeme tarafından yapılan incelemelerde boşanma aşamasında hangi taraf daha haksızsa o tarafın bazı yaptırımlara uğraması söz konusu olabiliyor.
Yoksulluk nafakası ödenmesi başta olmak üzere aranan diğer gerekçelerin yanı sıra bir tarafın kusurlu olup olmadığı da göz önünde bulundurulur.
Bir tarafın daha ağır kusurlu olması durumunda kusuru az olan tarafa nafaka ödemesinde bulunması kararı alınabilir.
Boşanma sonrasında ekonomik açıdan zorluğa düşecek olan tarafın yeni hayat düzenine alışabilmesi ve başlayabilmesi için yoksulluk nafakası alması sağlanabilir. Söz konusu nafakanın alınabilmesi için yoksulluk yaşayacağını iddia eden tarafın deliller sunarak yoksulluğunu kanıtlaması da beklenebilir.
Yoksulluğunu kanıtlamış olan kimse kusurlu olan diğer taraftan yoksulluğunun giderileceği zamana kadar nafaka alabilir, alma talebinde bulunabilir.
Bununla birlikte, kimi zaman boşanma sırasında ödenen tedbir nafakası da boşanma işlemleri tamamlandıktan sonra yoksulluk nafakasına dönüştürülebilir. Tedbir nafakası tarafların talebi olmadan da sağlanabilir. Bu, tarafların ve çocukların boşanma aşamasında maddi açıdan sorunlar çekmesinin önüne geçecek önemli bir nafaka tutarıdır.
Yoksulluk Nafakası Ne Kadardır?
Yoksulluk nafakası ücreti belirlenirken kişilerin ekonomik durumları göz önünde bulundurulur ancak genel kanıda ödeyecek kişinin gelirinin %15’i ila %20’si arasında bir değerdir.
Mahkeme kararına, kişilerin ekonomik durumlarına, giderlerine ve yaşadıkları bölgelere göre ödenmesi gereken nafaka miktarında değişiklik gözlemlenebilir. Mali durumu yüksek olan taraflardan daha yüksek ödeme alınabilirken mali anlamda güçsüz kalan taraflardan hakkaniyetli taleplerde bulunulur.
Yaşam standartlarının korunabilmesi ve tarafların yoksulluk sorunu yaşamaması amacıyla sağlanacak olan yoksulluk nafakası eşlerin ortak çocuk sahibi olup olmadıklarına göre de değişiklik gösterebilir.
- Nafaka Yükümlüsünün Aylık Geliri: Nafaka ödemekle yükümlü tutulmuş tarafın aylık gelirleri göz önünde bulundurularak diğer tarafın mağduriyet yaşaması ihtimali ortadan kaldırılır,
- Yaşam Standartlarının Devam Etmesi: Evlilik süresince tarafların yaşamış olduğu hayat göz önünde bulundurularak yaşam standartlarına orantılı hayat sürebilmeleri açısından nafaka oranında düzenlemeler sağlanabilir.
- Temel Geçim Giderleri: Yoksulluk nafakası talebinde bulunan tarafın sağlık, eğitim, temel ihtiyaçları ve barınma ihtiyaçları gibi giderlerinin karşılanma gereksinimi.
Gibi önemli etkenler göz önünde bulundurularak nafaka ücretlendirmesi belirlenir. Bununla birlikte tarafların sahip olduğu çocuk oranı ve çocukların eğitim durumu, sağlık durumu, yaşı gibi etkenler de alınacak olan nafakanın etkilenmesine neden olabilmektedir.
Yoksulluk nafakasına talepte bulunmak ve delilleri doğru şekilde sunmak için alanında uzman bir avukat ile çalışmanız en doğru sonucu elde etmeniz açısından gerekli olabilir. “Avukata Sor” butonunu kullanarak danışmanlık alabilir ve dava sürecinizin doğru şekilde yönetilmesi talebinde bulunabilirsiniz.
Nafaka konusunda alacağınız ek bilgiler ışığında haklarınızın tamamını öğrenebilir, adınıza yönetilecek olan mahkeme süresince almak istediğiniz ve alabileceğiniz tüm haklarınızı alabilirsiniz.Yoksulluk Nafakası Ne Kadar Sürer?
Yoksulluk nafakası süresi kimi koşullara göre değişiklik gösterebilir ancak mahkeme kararıyla “süresiz” olarak da bağlanabilir. Yeniden evlenme, ekonomik durumun düzelmesi ve yoksulluk durumundan çıkılması gibi etkenler de nafakanın kesilmesine neden olabilir.
- Yeniden evlenme: Nafaka veren değil, nafaka alan tarafın yeniden evlenmesi nafaka alımını durdurur ve kişinin yaşamsal giderlerinin kendisinin tamamlaması beklenir,
- Fiili evlilik: Nafaka alan kişinin resmi evlilik olmadan başka birisi ile birliktelik yaşaması, evlilik hayatı sürmesi nafaka alımını engelleyecek ve nafakanın sonlanmasına neden olacaktır. Bu durumda nafaka veren tarafın deliller ile mahkemeye dilekçe vermesi ve inceleme başlatılmasını sağlaması gerekmektedir,
- Ölüm durumu: Nafaka alan tarafın hayatını kaybetmesi sonrasında nafaka alımı tamamıyla durdurulur.
Nafaka alan tarafın hayatını kaybetmesi nafaka alımını durdursa da bazı nafaka türlerinde ödemeye devam etmek gerekebilir. Bunlardan en önemlisi çocuklara bağlanan ve 18 yaşına kadar maddi anlamda destek sunulması gereken nafaka türleridir.
Çocuğun 18 yaşından büyük olması sonrasında yardım nafakasının kesilmesi gündeme gelebilir ancak kimi durumlarda mahkeme kararına göre nafakanın devam etmesi kararına da varılabilir.
Yoksulluk Nafakası Alma Şartları Nelerdir?
Yoksulluk nafakası talep edecek olan tarafın boşanma sonrasında yoksul duruma düşeceğini delillerle kanıtlaması gerekmektedir. Söz konusu durum sonrasında nafaka almaya hak kazanabilir. Ancak, izlenmesi gereken tek şart bu değil.
- Yoksulluğa düşmek: Nafaka talep eden tarafın boşanma sonrasında yoksulluk yaşayacağına dair delilleri olmalıdır. Taraflardan birisinin gelir düzeyinde dengesizlikler yaşanması beklenmektedir.
- Ağır kusura sahip olmamak: Nafaka isteyen taraf boşanma davasında ağır kusurlu olmamalıdır. Ağır kusurlu olan taraf nafaka alma hakkını kaybeder.
- Talepte bulunma süresi: Nafaka talebi boşanma davası sırasında ya da boşanma davası bitmeden önce iletilmelidir.
Nafaka talebini gerekli zaman içerisinde dile getiren taraf mahkemenin kararlaştırması ile birlikte yoksulluk nafakası almaya başlayabilir. Bunun dışında, tarafların kusurları değerlendirilirken somut olaylar göz önünde bulundurulur. Ağır kusurlu bulunan taraf nafaka talebinde bulunamaz bulunması durumunda nafaka talebi reddedilir.
Yoksulluk Nafakası Nasıl Alınır?
Yoksulluk nafakası alabilmek için mali durumunuzu kanıtlamanız ve boşanma sonrasında maddi anlamda zora düşeceğinizi kanıtlamanız gerekmektedir. Söz konusu maddi durumun belgelenmesi durumu ile birlikte boşanma aşamasında talep mahkemeye iletilmelidir.
- Nafaka talebinin iletilmesi: Nafaka talebinde bulunan tarafın boşanma dilekçesinde bu isteğini açıkça dile getirmesi gerekmektedir.
- Maddi durumun delillerle desteklenmesi: Nafaka talebinde bulunan tarafın ekonomik durumunu kanıtlaması ve yoksulluğa düşme oranını belgelerle nitelendirmesi beklenmektedir.
- Mahkeme kararı: Mahkeme tarafından yapılan değerlendirmelere göre ekonomik ve sosyal anlamda düşüş yaşanmaması ve mağduriyet oluşmaması amacıyla nafaka alımına uygunluk görülebilir.
Mahkeme tarafından kesinleşen nafaka ödemeleri icra müdürlüğü aracılığıyla tahsil edilebileceği gibi nafaka ödemeyen taraf hakkında yasal işlem başlatılabilir.
Yoksulluk Nafakası Hangi Mahkemeden Talep Edilir?
Yoksulluk nafakası boşanma davasının görüldüğü mahkemelerden talep edilebilir. Talebin mahkemeden önce, mahkeme sırasında ya da mahkeme bitmeden önce iletilmesi gerekmektedir. Mahkeme tamamlandıktan sonra ve kararlar kesinleştikten sonra talep etme şansı bulunmamaktadır.
Nafaka konusunda görevli olan mahkeme aile mahkemesidir ancak bulunduğunuz yerde aile mahkemesi yoksa asliye hukuk mahkemesi tarafından boşanma işlemleriniz tamamlanacaktır.
Aynı şekilde asliye hukuk mahkemelerinden de yoksulluk nafakası için talepte bulunabilirsiniz.
- Dava dilekçesinin hazırlanması,
- Dava dilekçesinde nafaka talebinin iletilmesi,
- Ekonomik durumun kanıtı nitelikte belgeler,
- Nafaka ödemesinin talep edildiği tarafın mali durumunu gösteren raporlar.
Söz konusu belgelerin hazırlanması ve ibraz edilmesi ile birlikte nafaka alımı sağlanabilir. Çekişmeli boşanma davalarında uzun celseler süren boşanma işlemleri nedeniyle tarafların mağduriyet yaşamaması adına tedbir nafakası da talep edilebilir.
Tedbir nafakası tarafların dava süresince ya da ayrılık aşamasında maddi anlamda zorlu sürece girmesini engelleyebilecek nitelikteki nafaka türüdür.
Sadece eşler için değil eşlerin ortak çocukları için de geçerli olan nafaka kararları çocukların süreçten alabileceği zararların önüne geçmeyi hedeflemektedir.