Boşanma davası, tarafların resmi olarak birleştirdikleri hayatlarını ayırmak istemeleri durumunda açılır. Peki, boşanma davası nasıl açılır ve süreç nasıl işler?
Boşanma davası süreci içerisinde bulunduğunuz ilişkiye göre değişiklik gösterebilir. Boşanma şekilleri iki farklı başlık altında karşımıza çıkıyor.
- Anlaşmalı boşanma,
- Çekişmeli boşanma.
Anlaşmalı boşanma süreci daha kolay ve hızlı sonuç verirken çekişmeli boşanma tarafların dinlenmesi, haklı sebeplerin değerlendirmesi ve eşitlik anlayışına göre tamamlanabilmesi adına uzun sürebilmektedir.
Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Boşanma davası açmak için izlenmesi gereken adımlar basittir. Genel anlamı ile bu adımlara bakacak olursak karşımıza çıkacak olan liste şu şekilde olacaktır;
- Yerleşim yerinizdeki Aile mahkemesine başvuru gerçekleştirin,
- Gerekli belgelerin toplanması ile birlikte dava dilekçesini oluşturun,
- Harç ve olası masrafların ödenmesini sağlayın,
- Davanın tebliğ edilmesini bekleyin,
- Mahkeme sürecini takip edin ve sonucunu gözlemleyin.
1 – Görevli Mahkemeye Başvuru Yapılması
Boşanma davası açabilmek için yerleşim yerinizdeki Aile mahkemesi ile iletişime geçmeli, aile mahkemesi bulunmuyorsa asliye hukuk mahkemesi (aile mahkemesi sıfatı ile davaları yönetebilir) ile iletişime geçerek dava başvuru sürecini başlatmanız gerekmektedir.
2 – Gerekli Belgeler ile Dava Dilekçesinin Hazırlanması
Dava dilekçesinde boşanma talebinin neden olduğunu anlatmalı ve hukuki sebepleri sıralamalısınız. Boşanma aşamasında olmanızda neden olan olayların detaylandırılacak açıklanması ve dilekçe içerisinde yazılı şekilde sunulması oldukça önemli ve gereklidir.
Dava dilekçesini oluştururken edinmeniz gereken bilgiler ve belgeler şu şekildedir;
- Tarafların kimlik bilgileri,
- Detaylandırılmış şekilde boşanma nedeni,
- Boşanma sonrasında elde edilen talepler (Nafaka, mal paylaşımı ve benzeri),
- Boşanma işlemlerini desteklemesi nedeniyle olayları destekleyecek nitelikteki deliller.
Boşanma dilekçesinin hukuki akışa göre hazırlanması dava sonucu ve seyri için büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle, hazırlanacak olan dilekçeler için bir avukattan destek almak yardımcı olabilir.
3 – Harç ve Masrafların Ödenmesi
Davanın açılabilmesi için gerekli olan belgelerden farklı olarak harç ve masraf ödemelerinin de gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Harç ve gider avansı olarak bilinen ödemeler dava niteliğine göre değişiklik gösterebileceği gibi net bir sayı söylemek doğru olmayacaktır. Davanıza göre farklı harç ve masraf ödemeleri ile karşılaşmanız mümkün durumdadır.
Bununla birlikte, maddi durumunuzun yeterli olmaması durumunda “adli yardım” talebinde bulunarak harç ve diğer masraf ödemelerinden muaf tutulma şansınız da bulunmaktadır ancak bu durumun gerçekleşebilmesi için farklı şartlar aranabilir.
4 – Davanın Tebliğ Edilmesi
Boşanma davası için gerekli olan tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra davalıya dava tebliğ edilir. Sunulan belgelere ve dava detayına göre tebliğ için gelecek olan cevap beklenir ve bu aşamada bazı beyanlar, belge sunumları yapılabilir.
Yapılacak olan belge sunumları ve beyanlar dava başladıktan ve süreç ilerledikten sonra sonucu etkileyebilecek niteliktedir.
5 – Mahkeme Süreci ve Sonucun Belirlenmesi
Çekişmeli boşanma davası olarak bilinen ve tarafların birbirine zorluk çıkartması ile öne çıkan dava türleri birkaç celseye kadar uzayabilir. Bu süreçte tarafların beyanları ve delilleri incelenir. Sonuca delillere ve beyanlara göre karar verilir.
Özellikle çekişmeli boşanmalarda gerekli görülmesi durumlarında bir uzlaştırıcı ile çalışılarak tarafların uzlaşmaları beklenebilir.
Çekişmeli boşanma davasından farklı olarak anlaşmalı boşanma davaları ekstra bir durum olmadığı zamanlarda tek celsede kararlaştırılabilir. Tarafların dava sonucundan beklentileri ve istekleri karşılandığı sürece sonuca ulaşmak sanıldığından daha basit olabilir.
Boşanma Davası İçin Gereken Belgeler Nelerdir?
Boşanma davası açabilmek için kanıtlar ile birlikte davacı-davalı olan kesimlerin kimlik bilgilerine ihtiyaç duyulur. Elbette bunlar dışında da boşanma davası açabilmek için bazı belgelerin ibraz edilmesi gerekebilir.
Boşanma davası açmak için mahkemeye sunmanız gerekenler sırasıyla şu şekildedir;
- Dava dilekçesi: Mahkemeye sunulacak olan ilk belge olmakla birlikte tüm bilgileri ve delilleri barındıran başlatıcı belgedir.
- Nüfus kayıt örneği: Tarafların evliliğini teyit etmek amacıyla kullanılır.
- Evlilik cüzdanı fotokopisi: Evlilik teyidi için başka bir yöntem.
- Boşanma delilleri: Boşanma sebebine destek olması amacıyla yazılı, görsel içeren ya da tanıkların beyanını içeren deliller.
- Gelir delilleri: Özellikle nafaka isteği bulunuyorsa ya da davalı taraftan talep edilen birtakım şeyler varsa gelir belgeleri ile mali durumunun desteklenmesi gerekmektedir.
Boşanma Davası Açma Nedenleri Nelerdir?
Boşanma davası açma konusunda özel boşanma nedenleri ve genel boşanma nedenleri olmak üzere iki farklı kategoride nedenler sıralanabilir.
Çekişmeli ve anlaşmalı boşanma aşamasının belirlenmesi de genellikle bu aşamada karşımıza çıkar. Türk medeni kanununa göre genel ve özel boşanma sebepleri şu şekildedir;
Genel Boşanma Nedenleri:
- Evlilik birliğinin temelden sarsılmış olması (TMK m.166/1)
- Anlaşmalı boşanma kararının alınması (TMK m.166/3)
Özel Boşanma Nedenleri:
- Zina kaynaklı boşanma (TMK m.161)
- Onur kırıcı davranış, hayata kast (TMK m.162)
- Suça karışma, suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme (TMK m.163)
- Terk durumu (TMK m.164)
- Akıl sağlığının yerinde olmaması, akıl hastalığı (TMK m.165)
Söz konusu nedenler ile boşanma davası açılabilir ve taraflar haklı, haksız şekilde tartışabilir ancak bu durumlardan farklı olarak ortak mutabakat alınarak boşanma davası açılabilir ve tek celsede (aksi durumlar olabilir) boşanma sağlanabilir.
Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Boşanma davası ne zaman sonuçlanır? Boşanma davası açılan davanın türüne ve sanıkların ılımlı olup olmadıklarına göre sonuç verme aşamasında değişiklik gösterebilir.
Taraflardan birisinin dava süreciyle ilgili memnun olmadığı ve itirazda bulunduğu durumlarda birkaç celseye kadar uzama görülebilir.
Anlaşmalı boşanma: Tarafların anlaşmalı şekilde ve tüm şartları kabul ederek ayrılması, resmi evlilik hayatlarını sonlandırması aksi bir durum gerçekleşmediği sürece 1 ila 2 ay içerisinde sonuçlanabilir. Anlaşmalı boşanmalar genellikle tek celsede tamamlanarak ekstra bir mahkeme görülmesine gerek duymazlar.
Çekişmeli boşanma: Delillerin beyan edilmesi, tanıkların dinlenmesi, tarafların taleplerinin karşılanması ve ekstra isteklerde bulunması, itiraz etmesi gibi durumlar göz önünde tutulduğunda süreç 1 – 3 yıla kadar uzayabilmektedir.
Çekişmeli boşanmalarda tek celsede sonuca varmak neredeyse mümkün değildir. Anlaşmalı boşanma türünden farklı olarak çiftler bir uzlaşmacı ile de görüştürülebilir.
Anlaşmalı Boşanma Süreci Nasıldır?
Anlaşmalı boşanma süreci tarafların kendi aralarında anlaşması ve boşanmayı karşılıklı şekilde istemeleri durumunda gerçekleşir. Söz konusu tüm şartların kabul edilmesi ve alacak/verecek durumlarının kalmamış olması ile sağlanabilir.
Taraflardan bir tarafın uzlaşmaktan uzak olması durumu çekişmeli boşanma sürecine çevirebilir.
- Nafaka, maliyet ve mal paylaşımı gibi konularda mutabakat sağlanır
- Tarafların birisi ya da ikisi boşanma davası açmak için yetkili mahkemeye başvuruda bulunur
- Hakim tarafından incelenen başvuru sonrasında tarafların kendi rızaları ile bu kararı verdiğini değerlendirir
- Taraflar duruşma sırasında aldıkları kararın arkasında olduklarını belirtir
- Karar gerekçeli olarak hazırlanır ve son olarak taraflara tebliğ edilir
Çekişmeli Boşanma Süreci Nasıldır?
Adından da anlaşılacağı üzere çekişmeli boşanma süreci tarafların birbiri ile anlaşamaması durumunda olur. Taraflardan birisinin boşamayı kabul etmemesi, mal paylaşımında sorular yaşanması gibi pek çok etken durum sonucunda gerçekleşebilir.
- Ayrıntılı şekilde dava dilekçesi oluşturulur
- Gerekli belgelerin sunumu ile dava açılır
- Mahkeme tarafından dava tebliğ edilir
- Mahkeme tarafından dava konuları netleştirilerek toparlanır sonrasında uzlaşmak istenip istenmediği değerlendirilir,
- Varsa tanık ve deliller mahkemece dinlenir
- Davacı taraf ve sanık tarafında alınan kararın beğenilmemesi ya da itiraz etmesi durumunda temyiz yoluna başvuru gerçekleştirilebilir.
Çekişmeli boşanma davaları tek celsede bitemeyeceği gibi 1-3 yıl arası kadar sürebilir. Ancak, kimi davalar 3 ve üzeri yıllara kadar uzayabilmektedir.
Boşanma Davası İçin Avukat Tutmak
Boşanma davası nasıl açılır biliyorsanız ve boşanma davası açmak için gerekli görmediyseniz avukat tutmak zorunda değilsiniz ancak bir avukat ile çalışarak hukuki destek almak dava sürecinin hızla sonuçlanması için önemli olabilir.
Özellikle anlaşmalı boşanmak istemeyen ve hak konusunda sorunlar yaşayacağınız açık olan bir ilişkiden ayrılmak istiyorsanız bir avukattan yardım alarak haklarınızın korunması yönünde taleplerde bulunabilirsiniz.
